Het kernkwadrant van Daniel Ofman is een gedragsinstrument en een coaching methode voor zelfanalyse. Het kwadrant geeft je inzicht in jouw kwaliteiten en ergernissen en is buitengewoon efficiënt als je de samenwerking binnen jouw team wilt verbeteren of jezelf beter wilt leren kennen. Je begint in het kwadrant met het invullen van een kernkwaliteit. Vaak heb je zelf wel iets dat je sterk aan jezelf vindt. Je kunt dit natuurlijk ook aan jouw collega’s vragen. Vervolgens kijk je naar jouw valkuil. Deze bepaal je door vast te stellen wat er gebeurt wanneer je doorslaat in die kernkwaliteit. Als jij jouw kernkwaliteit onder de knie hebt zul je minder snel doorschieten en in je valkuil terechtkomen. Jouw uitdaging is het positief tegenovergestelde van jouw valkuilen. Jouw allergie is hetgeen waaraan jij je ergert bij anderen en vaak is dit direct het tegenovergestelde van jouw eigen kernkwaliteit.
Ons model van het dubbel kwadrant is gebaseerd op een voorbeeld gemaakt door het Kenniscentrum voor Mobiliteit van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Rechtsboven is het kwadrant ‘beleid’ gepositioneerd en linksonder het kwadrant van ‘kennis’. Kenniswerkers hebben als kernkwaliteit om opties doordacht af te wegen. Als dat doorslaat worden onderzoeksuitkomsten absolute waarheden zonder rekening te houden met andere argumenten, zoals draagvlak. Kennis verabsoluteren vormt daarmee de valkuil van kenniswerkers. De uitdaging ligt dan bij het positief tegengestelde van ‘kennis verabsoluteren’, namelijk ‘invoelend toepassen van kennis’. Rekening houden met de beleidscontext, niet door uitkomsten aan beleidswensen aan te passen, maar bijvoorbeeld door de consequenties van beleidsopties te analyseren en keuzes aan beleid te laten. Als invoelend toepassen doorslaat ontaardt het in selectief shoppen, de allergie van elke rechtgeaarde kenniswerker.
Beleidsmedewerkers zijn goed in het onderbouwen van keuzes (rechtsboven). Als dat te ver gaat leidt het tot selectief shoppen in kennis, alleen die argumenten gebruiken die goed uitkomen. Transparant presenteren is het positief tegengestelde daarvan, de uitdaging voor beleid. Als dat doorschiet leidt het tot kennis verabsoluteren, de allergie van menig beleidsmedewerker.
Het dubbelkwadrant heeft een vechtlijn (paarse lijn) en een groeigebied (paarse vlak). Op de vechtlijn valt de kenniswerker in zijn valkuil, die de allergie is van de beleidsmedewerker. En omgekeerd, de valkuil van de beleidsmedewerker is de allergie van de kenniswerker. Meer dan genoeg brandstof voor conflicten. Als beiden hun uitdaging weten te verbinden aan hun kernkwaliteit ontstaat een groeigebied. Beleid richt zich dan op transparant onderbouwen en kennis op invoelend afwegen. Daaruit ontstaat perspectief voor gemeenschappelijke groei.